เทศกาลชูซอก CHUSEOK ประเทศเกาหลี
วันชูซอก (추석) Chuseok – ชูซ็อก ภาษาอังกฤษ มีทั้งเรียกทับศัพท์ว่า Chuseok ถ้าแปลตามพจนานุกรมจะได้ว่า Harvest Moon Day
แต่โดยชื่อที่คนต่างชาติรู้จักก้อคือเป็นวัน Thanksgiving Day ของชาวเกาหลีนั่นเอง สำหรับเราคนไทย เรียกง่าย ๆ ว่า เทศกาลชูซ็อก ชูซ็อก จะตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 (วันจันทร์เต็มดวง) โดยนับตามปฏิทินดวงจันทร์ ในแต่ละปีวันจึงไม่ตรงกัน วันก่อน และ หลัง วันชูซ็อกนั้น ก้อจะมีการจัดทำพิธีต่าง ๆ เช่นกัน รวมเบ็ดเสร็จแล้ว ทุกปีก้อจะนับรวมวันหยุดเป็น 3 วัน (มากกว่านั้น ตามแต่หน่วยงานจะกำหนด แต่ส่วนใหญ่ไม่น้อยกว่านี้) วันชูซอก ซอลลัล (วันปีใหม่) และดาโนะ (วันที่ 5 เดือน 5 ของปฏิทินทางจันทรคติ) และวันชูซอกนั้น ยังเรียกอีกอย่างว่า “ฮันกาวี”
ในสมัยก่อน ฤดูการเก็บเกี่ยวของชาวเกาหลีจะเสร็จสิ้นเอาช่วงนี้ ทำให้วันชูซ็อก เป็นวันที่ครอบครัวจะมาพบพร้อมหน้าพร้อมตากันเฉลิมฉลองให้กับผลการเก็บ เกี่ยวในปีนั้น มีการทำพิธี ไหว้พระจันทร์เป็นการขอบคุณและขอพรให้ได้ผลดีสำหรับปีถัดไป
นอกจากนี้ สำหรับบางครอบครัวนั้นถือเป็นวันไหว้บรรพบุรุษด้วย (สำหรับการไหว้บรรพบุรุษนั้น มีทั้งทำพิธีไหว้ที่บ้าน หรือไหว้ที่สุสานซึ่งจะใช้คำเรียกไม่เหมือนกัน รวมไปถึง การไหว้ในวันเทศกาลแบบนี้ กับวันครบรอบวันตาย ก้อเรียกแตกต่างกันด้วยค่ะ)
บรรดาสาว ๆ เหล่าสะใภ้ทั้งหลายก้อปาดเหงื่อกันงานนี้ล่ะค่ะเพราะต้องจัดเตรียมอาหารมากมาย (ในกรณีที่ญาติพี่น้องเยอะ)
อาหารที่ถือเป็นสัญลักษณ์ของเทศกาลชูซอกนี้ แต่เอ…จะเรียกให้ถูกคงต้องเป็น ขนม มากกว่า เพราะคือต็อก หรือ Rice Cake ขนมประจำชาติของเกาหลีเค้า(ทำมาจากแป้งข้าวเหนียวปั้นใส่ไส้ เช่น ถั่ว น้ำตาล เป็นต้น)
ชาวเกาหลีนิยมทำขนมซงพยอน ซึ่งถือว่าเป็นสัญลักษณ์สำหรับเทศกาลนี้ การปั้นในสมัยโบราณจะปั้นเหมือนรูปพระจันทร์เสี้ยว ซึ่งชาวเกาหลีมีความเชื่อว่า สาวใดที่ปั้นซงพยอนได้เป็นรูปพระจันทร์เสี้ยวสวยงาม จะได้แต่งงานกับผู้ชายที่ดี แต่ปัจจุบันมีรูปร่างแตกต่างออกไปแล้วแต่การปั้นของแต่ละคน
ซงพยอน (송편) จริง ๆ แล้วจะปั้นเป็นรูปพระจันทร์เสี้ยวค่ะ แต่สมัยนี้ปั้นกลม ๆ ก้อมีสมัยก่อนเค้าว่ากันว่าผู้หญิงที่ปั้นโซงพยอนได้เป็นพระจันทร์เสี้ยวได้รูปสวยงาม จะได้แต่งงานกับผู้ชายที่ดี แต่สมัยนี้เค้าก้อมาเฉลยละค่ะว่าที่ผู้ใหญ่บอกแบบนั้น ก้อเพื่อให้สาว ๆ ทั้งหลายตั้งใจปั้น โซงพยอน ดี ๆ นั่นเอง
โดย ขนมซงพยอน สัญลักษณ์ของเทศกาลชูซอก ข้างในจะใส่ไส้ด้วย เช่น ถั่วเขียว, ถั่วเหลือง, งา เป็นต้น และการไปเยี่ยมญาติผู้ใหญ่ของหนุ่มสาว ก็มักจะมีของฝากติดไม้ติดมือไปฝากญาติผู้ใหญ่ด้วย เช่น ผลไม้ เนื้อวัว ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ ฯลฯ
นอกจากนั้นก้อยังมีอาหารอื่น ๆ อีกเยอะแยะ ที่จะเห็นบนโต๊ะในเทศกาลนี้ ง่าย ๆ แต่ไม่ง่ายคือพวกอาหารชุบไข่ทั้งหลายอ่ะค่ะ มีตั้งแต่หมูบด, เห็ด, ปลาแล่เป็นชิ้นบาง ๆ, ผักต่าง ๆ เสียบไม้รวมกัน ฯลฯ ที่ว่าไม่ง่าย เพราะต้องค่อย ๆ ชุบทีละชิ้น ให้ไข่ติด ทอดออกมาสีสวย ส่วนพวกผักเครื่องเคียงทั้งหลาย
และหลังจากทำพิธีเสร็จ สมาชิกในครอบครัวก็จะล้อมวงร่วมรับประทานอาหารกัน และร่วมเล่นเกมไพ่ หรือ ฮวาทู (화투) กันด้วย
จากนั้นทุกคนไปที่หลุมฝังศพของบรรพบุรุษของพวกเขา ที่เรียกว่า “ซองมโย” (성묘) เพื่อทำพิธีเคารพ และมีส่วนร่วมในพิธีกรรมของการล้างวัชพืช ที่อาจขึ้นอยู่บนหลุมศพนั่น
นอกจากนี้ยังนิยมเต้นรำพื้นบ้านกันที่เรียกว่า “คังกังซุลแร” (강강술래) โดยผู้หญิงจะแต่งกายในชุดฮันบก จับมือเป็นวงกลมและร้องเพลงร่วมกันในคืนพระจันทร์เต็มดวง หรือในเทศกาลชูซอกอีกด้วยค่ะ